به صورت کلی چک صیادی چیه و چه فرقی با بقیه چکها داره که چند وقتی هست انقدر سر و صدا کرده؟ چه موارد خاصی رو باید رعایت کنیم تا از امتیازات این نوع سند تجاری بهرهمند بشیم؟
همونطور که میدونین این روزا کمتر کسی حاضر به فروش اقساطی اجناسش هست و دلیلش هم افزایش بیرویه چک برگشتی یا به اصطلاح خودمون چک بی محله. به همین دلیل بانک مرکزی با هدف افزایش اعتبار چک از اردیبهشت سال 1400 چکهای صیادی رو جایگزین چکهای معمول بازار کرده. اگر براتون سوال ایجاد شده که اصلا خود کلمه صیاد به چه معناست از مخفف کلمات صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک تشکیل شده. اما ابهامات دیگهای مثل تفاوتهای این چک با چکهای قبلی، نحوه استفاده، شرایط وصول و… همچنان پابرجاست. در ادامه تلاش کردیم به پاسخ سوالاتی بپردازیم که ممکنه در رابطه با چک صیادی به ذهنتون برسه.
در واقع مهمترین نکته تمایز چکهای صیادی وجود یه شناسه 16 رقمی اختصاصی هست که اطلاعات و اعتبار صاحب حساب رو نشون میده. با استفاده از این شناسه امکان استعلام حساب صادرکننده به راحتی فراهم شده. یکی از سریعترین راهها اینه که شماره 16 رقمی صیادی رو در قسمت استعلام صیاد اینترنتبانک و سایر برنامههای موبایلی وارد کنیم. در نتیجه وضعیت حساب صادرکننده چک با یکی از پنج رنگ سفید، زرد، نارنجی، قهوهای و قرمز نمایش داده میشه که از اول تا آخر، بهترین و بدترین وضعیت محسوب میشن.
اگر بخوایم از نظر ظاهری ببینیم باید به رنگ بنفش چک از طرف تمامی بانکهای صادرکننده اشاره کنیم. در کنار اینها بانک مرکزی ادعا کرده جعل این چک با توجه به نوع کاغذ و آرمهای برجسته به کاررفته در اون به این راحتیا نیست. مسئله دیگه اینه که این دسته چک رو با من بمیرم و تو بمیری به کسی نمیدن و افراد حقیقی و حقوقی حتما باید حداقل دو سال حساب بانکی با کارکرد بالا داشته باشن و هیچ اثر سوءی در کارنامه اعمال بانکیشون مشاهده نشه. ضمن اینکه دیگه سفیدامضا بودن و در وجه حامل از این چک حذف شده و یه جورایی به نفع صادرکننده هست.
یکی از مشکلات بزرگی که زمان وصول چک خودش رو نشون میده، عدم ثبت اون در سامانه صیاد هست؛ دریافت کننده چک باید حتما مطمئن بشه که صادرکننده این چک رو توی سامانه ثبت کرده وگرنه چکی که میتونه مزایای زیادی داشته باشه با یه سند عادی هیچ فرقی نداره. طبق اعلام بانک مرکزی نحوه ثبت به این شرح هست: صادرکننده چک باید اطلاعات چک شامل مشخصات گیرنده، مبلغ و تاریخ چک رو در سامانه صیاد ثبت کنه؛ بعد از این تازه میتونه چک رو در اختیار گیرنده قرار بده. بعد از طی این مراحل گیرنده باید به محض دریافت چک صحت این اطلاعات رو در سامانه صیاد تایید نهایی بکنه وگرنه از تمام مزایای چک صیادی محروم میشه. دسترسی به سامانه صیاد هم از طریق اپلیکیشنهای معتبر پرداخت موبایل و اینترنتبانک و همراهبانک امکانپذیر هست.
اون دسته چکهایی که از شهریور سال 97 صادر شدند تا زمانی که برگههاشون تموم بشه همچنان اعتبار دارن و میتونن روال عادی خودشون رو طی کنن. اما برای گرفتن دسته چک جدید باید با همراه داشتن چنتا مدرک شناسایی به بانک مراجعه کنند. یه سری شرایطم وجود داره که مهمترینشون داشتن حساب جاری و سپرده بلندمدت در اون بانک هست که باید از افتتاح هر کدوم به ترتیب 24 و 5 ماه گذشته باشه. البته این توضیحات مختص افراد حقیقی هست و طبیعتا افراد حقوقی مدارک و شرایط دیگهای دارن.
زمان وصول چک در صورت مکفی نبودن موجودی وارد پروسه برگشت چک میشیم. در ابتدا اگر مبلغ چک از محل سایر حسابهای صادرکننده چک در همون بانک تامین بشه بانک موظف هست که مبلغ کامل رو پرداخت کنه. در غیر این صورت با درخواست دارنده چک، بانک مورد نظر باید در سامانه یکپارچه بانک مرکزی وضعیت چک رو غیر قابل پرداخت ثبت کنه و یک گواهینامه عدم پرداخت به همراه کد رهگیری برای دارنده چک صادر کنه تا در مراجع قضائی قابل پیگیری باشه. ضمنا بعد از گذشت 24 ساعت از ثبت این وضعیت تمامی حسابهای صادرکننده به میزان مبلغ کسری چک در تمام بانکها مسدود میشه.
با توجه به افزایش کاربرد چک در معاملات، آشنایی شهروندان با آخرین قوانین مربوطه، سبب میگردد ضمن افزایش سطح آگاهی، از بروز برخی جرائم جلوگیری شود و از طرف دیگر هنگام مواجهه با چنین پروندههایی ضمن مراجعه به وکیل، روند بازپسگیری حقوق از دست رفته ایشان نیز تسریع گردد. در نهایت به یاد داشته باشید چک صیادی تنها در صورتی از امتیازات ذکر شده برخوردار است که حتما در سامانه صیاد ثبت شود. لذا توصیه میگردد قبل از اینکه صادرکننده چک از دسترس شما خارج شود حتما از ثبت چک در سامانه صیاد اطمینان حاصل کنید.
خیر. همانطور که در مقاله گفته شد، مشخصات دریافت کننده چک صیادی باید مشخص شده باشد. در غیر این صورت چک در سامانه ثبت نمیشود.
پس از استعلام چک صیادی ثبت شده از طریق سامانه صیاد و مشاهده صحت اطلاعات وارد شده، تایید چک صیادی توسط ذینفع نیز صورت میپذیرد.
در مقالات بعدی به تفصیل در مورد چک صیادی اشخاص حقوقی صحبت خواهد شد.
ارائه مشاوره به صورت حضوری، آنلاین و تلفنی در تمامی زمینههای حقوقی توسط وکلای خوشنام، باتجربه و حاذق موسسه حقوقی طوبی.
قبول وکالت دعاوی در تمامی پروندههای کیفری، خانواده، ملکی، سایبری، پزشکی، تجاری، ثبتی، شرکتها و سایر امور حقوقی در موسسه حقوقی طوبی
تنظیم و تدوین متون حقوقی شامل دادخواست، اظهارنامه، شکواییه، لایحه و قرارداد به انضمام رعایت تمامی نکات حقوقی مورد استناد در مراجع قضایی.